Ни ген? булмасын, ??ркемне? тормышында билгел?неп ?тел?че и? м??им вакыйгалар: я?а тормышка аяк басу, бала туу, исем алмаштыру  ?.б. шушы хезм?т органнары аша билгел?н?. Д?нья булгач, ?лем-китеме д? булмый тормый - ?леге минутларны билгел?? ?леше д? ?леге хезм?тк? туры кил?. Шу?а да биред?н кеше ?зелеп тормый диярлек. ?йтерг? кир?к, халык бел?н ??рдаим аралашып торучы ЗАГС хезм?тк?рл?ренн?н кешелеклелек, итагатьлелек, ?з эшл?рен ?итди башкарулары сорала. Мен? шундый сыйфатларга ия булган Мордовияд?ге татар районы Л?мбер? ЗАГС хезм?тк?рл?ре бел?н аралашырга туры килде. П?хт? ??м з?выклы итеп биз?лг?н я?а бинага килеп кер? бел?н фойеда утырган халык бел?н ис?нл?ш?се?. Алар чират буенча сорауларына ?авап алалар; йомышларын ?тил?р. Минем д? чират ?итте ??м муниципаль район ЗАГСы ?ит?кчесе Елена Николаевна Бякина бел?н араша башладым. Ул мине кызыксындырган сорауларга ?авап бирде.
– Елена Николаевна, район ЗАГС б?леге б?генге к?нд? н?рс? бел?н ш?гыльл?н?? Югыйс?, к?п укучыларыбыз Сезне? эшне ?омга к?нне парларны язылыштыру гына дип к?заллый.
– Районда ЗАГС б?леген? м?р???гать итм?г?н бер ген? кеше д? юк дип ис?пл?с?к, хезм?тне? к?л?мен ??м кир?клеген а?лау авыр т?гел.
Л?мбер? районында гражданнар х?ле актларын терк??не безне? район ЗАГС б?леге гам?лг? ашыра. Ел саен безне? б?лект? й?зл?г?н акт язмалары терк?л?: кеше туу яки ?л?е, никахларны р?смил?штер?, аерылышу, баланы уллыкка алу, аталыкны раслау, исем алмаштыру турында. Моннан тыш, акт язуларына т?з?тм?л?р керт?, Россияне? барлык т?б?кл?ренн?н, чит илл?рд?н килг?н хатларга ?з вакытында д?рес итеп ?авап ?иб?р?, югалган очракта кабат таныклыклар бир? кебек четерекле эшл?р д? бар. Д??л?т, ??мгыять ??м кеше ?чен т?п м?гъл?мат чыганагы архив тора. Шу?а к?р? архив фондын камилл?штер? безне? т?п юн?лешл?ребезне? берсе. Безне? архивта 1919 елдан башлап 640 китап, кайсыга 147,717 ме? акт язуы саклана. Б?генге к?нд? аларны? 67% электрон вариантка к?черелг?н. Электрон архив ?стенд? эшл??, ?з вакытында авыр булса да, б?ген ул безне? хезм?тебезне к?пк? ?и?ел?йтте.
Бу урында ?йтеп кит?рг? кир?к, электрон архив Е.Н.Бякова тырышлыгы аркасында булдырылган хезм?т.
– Сезд?ге м?гъл?матлар буенча 2015нче елда язылышучылар, туучылар саны ничек булды, куандырамы?
– Со?гы елларда районда у?ай  демографик ситуация к?з?тел?. 2015нче елда 128 (16.07.15.) бала туу очрагы терк?лде. Быел 33 пар гаил? корып ?иб?рде. ??мгыятебезне нык борчуга салган м?сь?-л?л?рне? берсе – гаил?л?р таркалуы. Саннарга к?з салсак, районда 58 аерылышу очрагы терк?лде. Бу бик югары к?рс?ткеч, ?мма с?б?бен мин  х?зер территориаль б?йлелек булмаганлыктан, ?йл?неш?не ш???рд?ге тел?с? кайсы ЗАГСта терки алалар. ?мма ничек кен? булмасын, болар безне? район кешел?ре ??м аерылышу прописка буенча терк?л?. Шу?а саннар югары да инде.
– Республика тарафынан м?рх?мн?рне терк?мич? ?ирл?? м?сь?л?сен? зур игътибар бирел?. Бу турыда а?латып китс?гез иде.
– 1997 нче елда кабул ителг?н 143нче санлы «Гражданлык х?ле актлары» турындагы закон нигезенд? кешене? ?леме хакында гариза ЗАГС органнарында, аны? вафатыннан со?, яки ?ле г??д?сен тапканнан со? ?ч к?нн?н д? со?га калмыйча язылырга тиеш. Кызганыч, л?кин бу срокларга битараф караучылар да бар. Гражданнарны? ?леме турында м?гъл?мат салым хезм?те органнарына, Пенсия фондына, социаль яклау органнарына ??м башка хезм?тл?рг? ?иб?рел?ен ис?пк? алып, ?лем очрагын ?з вакытында терк?м?? финанс м?сь?л?л?ренд? т?ртип бозуга китер?.
- Елена Николаевна, мен? мин ?ст?легезд? Мордовия Республикасы грамотасын к?зл?п торам, ш?хси ?зегез турында бернич? с?з ?йтер идегез?
- Мин 1992нче елда Саранск ш???рене? 26 лицеен т?мамлагач М.Е.Евсевьев исемен й?ртк?н МГПИны? химия-биология факультетын т?мамлаган кеше. ? 2006нчы елны Н.П.Огарев исемен й?ртк?н МГУда экономист-менеджер белгечлеге дипломы алдым. ?мма язмыш минем эш биографиямне ЗАГС бел?н б?йл?де. Башта, 2004нче елны? 13нче январенд? эшк? кабул ителдем, аннары – “Советник муниципальной службы 3 класса” диг?н квалификацион категория бирелде. 1категорияле белгеч буларак, 2006 елны? беренче мартында - ЗАГС б?легене? баш белгече, ? 2012нче елны? беренче августыннан Л?мбер? муниципаль район Администрация ЗАГСы ?ит?кчесе буларак хезм?т ит?м.
?зе турында к?п с?йл?рг? яратмаган ?ит?кче турында м?гълуматны тулыландырам. Елена Николаевна Бякина бик тырыш хезм?тк?р, вазыфаларыннан башка, ??мгыять эшл?ренд? актив катнаша. «?нил?р к?не», «Гаил? к?не», Республикабыз «Сабантуе», гаил? законнарында ?зг?решл?р буенча коментарийлар ??м «Об актах гражданского состояния» диг?н темага консультациял?р бел?н «Призыв» диг?н район газетасында чыгышлар ясый, м?кт?пл?рд? яшьл?рд? намуслылык т?рбиял?? буенча ??м ??мгыятьт? гаил?не? ролен к?т?р? турында очрашулар ?тк?р?. Сайлаулар вакытында активларны? берсе ул, профессиональ конкурсларда катнашкан кеше. Тырыш хезм?те зур б?л?кл?р, грамоталар бел?н билгел?нг?н. ?ле ген? алынган Мордовия Правительствасыны? «Почетная грамота”сы олы эшл?рен? д?лил. Елена Николаевна Л?мбер? татар районы гаил?л?ре, милли традициял?рене? ныгуы ??м ?с?ен? зур ?леш керт?.
– ??г?м?гез ?чен р?хм?т! Эшегезд? у?ышлар, ?зегезг?, гаил?гезг?, якыннарыгызга с?лам?тлек, б?хет телибез! Хезм?тебезд? к?бр?к с?енечле вакыйгаларны терк?п, аларны? ша?иты булып эшл?рг? язсын.

Наил? Насырова