Россия гражданнарыны?, адреслылык ??м мохта?лылык принцибын к?з алда тотып, социаль яклау чараларын ?зг?ртерг? телил?р. Кемг? ??м нинди т?л??л?рне «кис?рл?р» – безне? м?кал?д?.
Эшл?г?н пенсионерларга  пенсияне «ту?дырырлар». Т?л??л?р индексация-л?нерл?р, ??рвакыттагыча, февральд?, ?мма ?ст??л?р зур булмаячак. Инфляция к?л?менн?н ?ч тапкырга аз; барлыгы 4%. Индексация лаеклы ялда утыручыларга гына кагыла. Д?реср?ге, бар бер ?йтелеп бетм?г?н урын: август аенда эшл??че пенсионерлар ш?хси ?ст?м?л?р алырлар, ?мма ел саен ис?п-хисапны я?адан ?з?ч?кл?р.
Тагы бер я?алык: «Хезм?т ветеран» лыгына квота керт?рл?р. Россияне? хезм?т ??м социаль яклау министры Максим Топилин “Хезм?т ветераны” исемен бир? со?гы вакытта массак?л?м характер й?рт?, ди. ??р ел 600 ме?г? якын кеше ведомстволы б?л?к ала, шу?а, министр фикеренч?, аны тапшыруга квота кертерг? кир?к.
Мордовияне? Хезм?т ??м социаль яклау министрлыгы матбугат ?з?генн?н алынган м?гъл?матлар буенча, б?ген Мордовияд? «Хезм?т ветераны» исемен 60 968 регионыбыз кешесе й?рт?, шулай ук 24 138 – Саранск ш???ре льготниклары. Белгечл?р ?йтк?нч?, ??р ай шундый м?гълумат бел?н интернет базалары тутырылып кил?. Кил?се елдан ук «Хезм?т ветераны» исемен алырга авырырак булачак: Хезм?т ??м социаль яклау министрлыгы пенсия билгел?? ?чен страховой стажны ?стерерг? диг?н т?гъдим кертте. Шулай булгач, исемне алучылар саны кимер дип уйланыла. Ник дис?гез: шул категрорияг? ведомство б?л?кл?ре керми. Федераль б?л?кл?р ген? актуаль.
Кызыклы. Мордовияне? Хезм?т ??м социаль яклау министрлыгы матбугат ?з?генн?н алынган м?гъл?матлар буенча, ?тк?н елда гына Россияне? т?рле ведомство билгел?ре бел?н 423 778 кеше б?л?кл?нг?н.
Инвалидларга килг?нд? - коммуналь т?л?? ташламаларына чик куелды. Россия Федерациясене? 176нчы законына ?зг?решл?р кертелг?нн?н со?, инвалидлар, инвалид балалары булган гаил?л?рг?, Чернобыльд? зыян к?р?чел?рг? коммуналь хезм?тл?р ?чен т?л?г?нд? бирел? торган 50 процент ташлама бетерелде.
Быелны? 29 июненд? “Россия Федерациясене? Торак кодексына ??м Россия Федерациясене? кайбер закончалык актларына ?зг?решл?р керт? турында”гы Федераль закон кабул ителде (№ 176-ФЗ “О внесении изменений в Жилищный кодекс Российской Федерации и отдельные законодательные акты Российской Федерации”). Мо?арчы ташламалардан файдаланучыларга торак-коммуналь хезм?тл?р чыгымнарыны? яртысы кире кайтарылса, х?зер шушы я?а закон нигезенд? субсидиял?р куллану нормативлары бел?н чикл?н?. Я?а т?ртипл?р беренче чиратта зур ?йл?рд? яш??че ??м коммуналь хезм?тл?рне билгел?нг?н нормативтан к?бр?к кулланучыларга кагылачак.
Инде нормативларны? нинди буласы турында бернич? с?з: 1 кеше ялгыз гына яш?с?, аны? торагыны? 33 квадрат метрына тотылган коммуналь хезм?тл?р чыгымнары субсидиял?н?; ик?? яш?г?н очракта бу м?йдан 42 кв. метрга, ?ч?? ??м к?бр?к булганда - ??рберсен? 18 кв. метрга тигез. Шулай итеп, к?рг?небезч?, я?а закон зур м?йданлы ?йл?рд? ??м фатирларда яш??чел?рг? к?бр?к кагылачак.
Квадрат метрлар Чернобыльд? зыян к?р?чел?рг? д? кагыла. Хезм?т ветераннары т?л??л?рг? ташламаларны аларны? нинди торакта яш??л?рен? карамастан 50% к?л?менд? алалар. ? инвалидлар муниципаль яки х?к?м?т торакта яш?с?л?р ген? льготалар була.
Саранскта яш??чел?рг? – й?з т?рле т?л??. Б?ген Мордовиябез башкаласы Саранскта яш??че халыкка й?з т?рле отышлы т?л?? бирел?. Аларны? саны к?нн?н-к?н арта гына бара, дип язылган Саранск ш???ре социаль яклау оешмалары сайтларында. Алар арасында и? популяры  – балаларга бирел? торганы. Мордовия социаль яклау министрлыгы сайтында болай диел?: «За  9 месяцев 2015 года семьям с детьми выплачено ежемесячное  пособие  на  ребенка  в общей сумме  30510,1 тыс. рублей на 20 471 детей». Шундый социаль т?л??не б?генг? 4 ме? ана ала. 18 яшьк? кад?р ??р ай 120 сум к?л?мле т?л?? мохтажлык к?рг?н – малообеспеченныйларга, су буйлыгы докуменлар списогын ?т?г?ч, бирел?. Ялгыз ??м к?пбалалыларга икел?т? к?бер?к – 240 сум. Балага, ?ти-?нил?ре алименттан качканнарына, документлар бел?н д?лилл?г?н очракта, аена 180 сум к?л?мле пособие бирел?. 282 сум, балага ?ч яшь булганчыга кад?р, с?т ашхан?сенн?н (педиатр д?лилл?г?н справка бирелг?н булса) ашамлыклар алу ?чен бирел?.
Эшсез аналарга бала тудырган очракта бер тапкыр бирел? торган пособиене? к?л?ме – 14 497 сум 80 тиен. Быел андыйлар 500 кеше. К?бр?ге бала туганчы ук эш табып хезм?т ит?рг? тырышалар й?кле аналар, дип ?йт? белгечл?р.
Туачак баланы? ?ти-?нисе к?ндез вузда белем алса (андыйлар аз), т?л?? к?л?ме прожиточный минимум диг?н санга т??г?л – 8 585 сум.
?ч ??м артыграк балалы гаил?л?рг? социаль ярд?м к?зг? к?ренерлек. «В текущем году размер республиканского материнского капитала проиндексирован и составляет: 116 313,8 рублей при рождении третьего ребенка, 139 576,5 рублей при рождении четвертого ребенка и 174 471,2 рубль при рождении пятого и последующих детей», дип язылган Мордовия халкын социаль яклау Министрлыгы статистик материалларында.

Наил? Насырова