Яндовище авылы Мордовиянең барлык карталарында да билгеләнмәгән - кечкенә. Инсар районы үлчәмнәре буенча да ул әллә ни зур түгел. Халык ярата торган, тын, уңайлы авыл, ялына һәм каникулларга безнең балаларыбыз, оныкларыбыз бик теләп киләләр... Җиләк аланнары, тәмле чишмә суы, иртәнге таңда елгада балык тоту... Безнең илдә күпме  шундый кечкенә, хәтта зур авыллар бөтенләй юкка чыкты! Гомуми тенденция: кешеләр иң яхшы тормыш шартлары артыннан китә? Тагын да тирәнрәк, ә кеше кайда яхшырак эзләгән балык турында искә төшерергә була... Авылга акча салу отышсыз, дигән фикер киң таралган. Нинди дә булса икътисадчы, мөгаен, барысын да санагандыр һәм график-диаграммалар ясагандыр – отышсыз.

Әмма туган урыннары белән очрашу шатлыгын, чиләкне тоткан оныгының сөенечен ничек үлчәргә? Авыллар төшенлектән һәм битарафлыктан юкка чыга дип ышанам.
Бездә тагын бер модалы тенденция бар – төрле җитәкчеләрне һәм түрәләрне орышу: менә алар кешеләр турында да уйламый, гомумән, ниндидер сафсата! Әмма Яндовищебыздагы асфальт җәелгән урамга, ФАПның яңа бинасына, Бөек Ватан сугышында катнашучыларга куелган һәйкәлгә, төзекләндерелгән мәчеткә һәм чокырландан төзәтелгән юлларга караш төшә; төнге вакытта урам утлары кабызыла. Боларның барысын да күрәсең һәм авыр вакытларда да авылны “язмыш кочагына” ташланмавын аңлыйсың. Ул кайда да булса мөһим кәгазьләрдә язылып кына калмыйча, авылыбызда яшәүчеләр яхшырак яшәсен өчен уйланалар һәм эшләнәләр. Безнең проблемаларны да хәл итәләр.
Менә югары тизлекле интернет үткәрелде һәм иң авыр проблема - авылга кадәр юл салынды. Юл бөтенләй юк иде дип әйтергә була. Куркыныч, “үтерелгән юл” ниндидер санаулы көннәр эчендә уенчыкка әверелде - яңа кара асфальтның кырыенда ак вак таш та ята. Әкият, әйе! Без инде күптән тылсымга ышанмыйбыз һәм бу могҗиза артында битараф булмаган кешеләрнең авыр, җентекле һәм озак хезмәте торуын аңлыйбыз.
Игътибар, кайгыртучанлык һәм хезмәтләре өчен Инсар районы җитәкчелегенә һәм шәхсән Камиль Амин улы Мангутовка, Новые Верхисы авыл җирлеге (авылыбыз шунда керә) башлыгы А.Н.Чигажовка һәм аның урынбасары Р.А.Пугусовка рәхмәтебезне Яндовище авылыбызның һәрбер кешесе белдерә. Тагы экстремаль эссе шартларда сыйфатлы эшләре өчен А.В.Логутенков җитәкчелегендәге Инсар ДРСУ һәм Саранск Автодоры хезмәткәрләренә аерым рәхмәтебезне белдерәбез, дип яза “Инсарский вестник”.