?г?р д? туган йортыгызда чирек гасырдан артык яш?дегез ик?н, х?к?м?т бюджетыннан ?ылыту, су, электр бел?н т?эмин ит?, канализация системалары я?артылырга, фасадлары, т?б?л?ре, подъездлары ремонтланырга тиеш диг?н документлар яш?п кил?. ?мма бу документларны укып та тормышка ашыручылар бармы диг?н сорау бир?сем килде; мин андыйлар турында ?лег? ишетк?нем юк. Д?лил булган бер х?л турында с?йл?ми булдыра алмадым. Быел танышым ?енд?ге ?ылы ??м салкын су трубаларын алмаштырырга ?ыенган. Д?ньяны д?реслек бел?н кич?рг? яраткан Надия дустым (исеме ?зг?ртелг?н) 17нче июнь к?нне тел?ген белдереп гариза язгач, Саранск ш???ре 25нче Торак-коммуналь ху?алыгыны? (ООО “ЖКУ Пролетарского района) эксплуатация буенча баш инженеры Марат Х?йд?р улы С?йд?шев бел?н ки??шл?шк?ч, диспетчер Римма Федоровнага тапшыра. Кабул итк?н гаризаны ?ентекл?п журналына терки ул. Надия ханым закон буенча кайнар суы аккан урынга куелган хомут т?л??сез ген? ремонтлана торган торбаларны акчага куйдырырга да риза булган, ч?нки беркая язылмаган булса да а?а 6-7 хомут булган трубаларны гына т?л??сез алмаштырабыз диг?нн?р. Шулай булгач, тагы 5-6 тапкыр кайнар суны? трубадан сиптертеп акканын к?т?рг? кир?к була бит! Сез нишл?п б?т?н оешмаларга м?р???гать итм?дегез диг?н сорауны минем т?сле бирер идегез. Дустым: “Барысы да тиешенч? башкарылырга тиеш бит. Без торак-коммуналь ху?алыкка квартплатадан шулкад?р зур сумма т?л?п кил?без, алар барысы ?чен ?авап кайтарырга тиешл?р», - дип д?реслекне эзл?п китте Надия ханым.
- Тиеш т?, саулыгы? кадерлер?к бит!
- Кадерле булса да бер башлаган эшне ?ирен? ?иткерерг? ?йр?нг?нмен шул.
Шундый дустым барлыгын белеп тору да зур б?хет. У?ышлар тел?п сау-буллашып та ?лгерм?дем, телефон чыбыгыны? икенче очында Надия: “Карале, бу бардакны бер?р кеше бетер? аламы-юкмы?! Кемг? барып м?р???гать итим ик?н. Бер ай бушка й?рдем ик?н, отпускам да бетеп кил?, быел ял ит?рг? д? туры килм?де бу ка??р суккыры ремонт буенча. Ишет?се?ме, ЖКУ н?ч?лнеге ?лл? кая китк?н, баш инженер Марат Х?йд?р улы бел?н ирт?г? ирт?н тугыз с?гатьк? эшчел?р кил?л?р дип с?йл?шеп, аскы ??м ?ске этажда яш??чел?рне (аскы катта яш??че Анна ?биебез бер к?н ?зене? трубаларына тоташтырырга р?хс?т итс?, икенче к?нне - юк ??м шулай ай буе) кис?ттем. Баш инженер ?йтк?нч?, ?ч квартир ху?асы ирт?нге с?гать тугызга слесарьл?рне к?теп торабыз. ? алар юк та юк. ?ске кат яшь гаил? башлыгы ми?а – эшт?н ?ч с?гатьк? ген? соралган идем, б?т?н к?т? алмыйм, ди. Кайнап киттем мин, т?в?кк?лл?п ЖКУга юн?лдем. Барып кер?г? баш инженерга юл тоттым - кабинет ишеге ябык. Диспетчер аны? отгулларда ик?нен ?йтте. Н?ч?лнек б?лм?сен? бардым- ул да юк. Я?абаштан диспетчерга м?р???гать ит?рг? м??бур булдым. Ул: беркем сезг? бармаячак, ч?нки заявкада сез юк, баш инженер сезне? турыда оныткан, ди. Шундый х?лд? бер мин ген? т?гел ик?н; т?ртипсезлек к?пт?н юлдаш бу оешмага. Букад?р ?КУга й?ри-й?ри танышып беттек, бер-беребезне? проблемаларын уртаклагандай х?лл?ребезг? кер? башладык. М?с?л?н, Саранск ш???ренд?ге Войнова урамы 33нче йортта яш??че Савлук Антонина Степановна ??й буе 25нче номер Торак-коммуналь ху?алыгыны? ?ит?кчесе Останков Дмитрий Борисович бел?н баш инженер Марат Х?йд?р улы (ЖКУ) бусагаларын шомартып та эш чыгара алмыйча, к?з яшьл?ре бел?н елап та, югары тонда да с?йл?шк?н, ?мма файда юк. Аны? залында, кухнясында ?ылыту батареялары ага (кайнар су кухня мебелен эшт?н чыгарган). ГУК ?ит?кчесе зал б?лм?сенд?гесен алмаштыру ?чен батареялар бирг?н, ?мма слесарьлар аны куярга ризалашмыйлар, ч?нки алар да ага. Кая барып, кемг? с?йлим бу х?лл?рне, ди.
ЖКУда эш чыгарып булмаганлыгын а?лагач, мин д? я?а барлыкка килг?н ООО “ГУК Пролетарского района” диг?н баш оешмага барып чыктым. Анда да минем т?слел?р к?п. Оешма директорына керерг? чират торганда, Холодова Надежда Васильевна (Войнова урамы 9нчы йортта домком) бел?н аралашып киттем. Йортлары т?б?сен елына бернич? тапкыр ремонтлап та ага, ик?н. С?б?бе – элемт? кабеле ?тк?р?че оешмалар эшл?рен башкарганда, ?й т?б?л?рен тишеп чыкканнар. Юк, алар акчасына ремонтлана да инде, ?мма квартирларда тамчылар барыбер тамып тора. Ни ?чен дис?гез, ?авабы бик гади ик?н – т?б?н б?яг? ген? т?з? материаллары бел?н ябып кит?л?р д? – в?сс?лам. Йорт т?б?л?рен ремонтлау технологиясе буенча бернич? кат рубероидны чистартып...барысын ист? калдыру ?чен белгеч булырга кир?к. Надежда Васильевна бу технологияне ?зе кровельщик булган т?сле с?йл?де. Ике т?рле оешма булдырганнар - ЖКУ ??м ГУК, ? эшне? сыйфаты ничек т?б?н булса, шулай кала бара. С?б?бе ГУК - акча ху?асы, ЖКУ - подрядчик. Тагы эшчел?р аз, барлык ?ирг? ?итешеп ?лгермил?р.
Ни?аять ГУК директоры Николай Михайлович Романовка килеп кердем, кырык к?нн?рд?н артып китк?н х?лемне с?йл?п бирдем ??м ярд?м ит?ен ?тендем. Мин бит 2 ме? 750 сум акчаны КС Банк кассасына да кырык к?н алдан т?л?г?н идем, трубаларны, кир?к-яракларныны тагы ике ме? чамасына ?зерл?п куюым турында да ?йттем. Ул игътибар бел?н ты?лагач, б?генге ГУКларны? планнарында “текущий ремонт” строкасындагы суммаларны? азлыгы, эшне? сыйфаты бел?н к?л?мене? туры килм?ве ??м башка с?б?пл?рне тезеп китте. Игътибар бел?н ты?ладым. Бер - беребезг? х?лл?ребезне с?йл?штек. Кыскасы, мине борчыган сорауны контрольг? алды.
Ике айга якын сузылган й?р?л?ремне? н?ти??се буларак, слесарьл?р кайнар ??м салкын су трубаларын ике с?гатьт?н артык вакыт эченд? абына – т?ртен? ясап куйдылар. Николай Михайлович та с?зенд? торды – ми?а шалтыратып сораштырды. В?гъд? итк?нне ?ч ел ук к?т?рг? туры килм?де,- ди дустым.

Наил? Насырова