32 ел эш стажлы атказанган р?ссам Хафиз Иб?тулла улы Бикбаев 1959нчы елны? 10нчы июленд? Л?мбер? районы Пунят (Инят) авылында туа. Пунят башлангыч м?кт?бенд? башлангыч белемне алгач, 1969нчы елны, Бикбаевлар гаил?се Саранск ш???рен? к?чеп кил?л?р. ?йл?ренн?н ерак т?гел урнашкан 14нче м?кт?пт? белем алуын д?вам ит? Хафиз Бикбаев ??м шул вакыт м?кт?пт? директор булып хезм?т итк?н Листерман ?ф?нде  турында ?ылы ист?лекл?ре бел?н б?леште. 1971 - 1974 елларда ул Л.Ф Рябов, В. И. Петряшов, Е.А. Ноздрин исеменд?ге Саранск балалар с?нгать м?кт?бенд? д? укый, р?ссам буларак формалаша. С?нгать училищесында укый, ? 1975нче елны Казанда с?нгать м?кт?бенд? р?ссамлык нечк?лекл?рен? ?йр?н?. Казанда чакта Хафиз Иб?тулла улы нич?м?-нич? лаеклы б?л?кл?р иясе булган Россияне? атказанган р?ссамы исемн?рен й?ртк?н Илдар Касим улы Зарипов (2012нче елны? июль аенда ?лде), Харис Абдрахман улы Якупов бел?н еш аралашып, дус торганнар ??м и?атында остаз рольл?ре д? зур. Казаннан кайткач, Х.И.Бикбаев Л?мбер? с?нгать м?кт?бенд? эш биографиясен башлап ?иб?р?, х?тта Л?мбер?д? С?нгать м?кт?бене? ачылуы на да ?леш кертк?н кешел?рне? берсе дип санарга хокукыбыз бар.
И?атка ки?р?к шартлар кир?к, дибез. К?не-т?не тырышып эшл?г?н Хафиз Иб?тулла улы 1985нче елны Саранск ш???ренд?ге икенче балалар с?нгать м?кт?бене? р?сем с?нгате б?леген? укытырга к?чеп кил? ??м б?генг? кад?р кил?ч?к р?ссамнарны т?рбияли. ?зе? ген? и?ат ит? – ул ?зе бер х?л, ? син бала к??елен? и?ат орлыгы салып кара, чи материалдан р?ссам ит! Бикбаев Хафиз Иб?тулла улыны? ?з методикасы ??м профессионал методик ?ыентыкта да м?кал?л?ре, и?ат ?имешл?ре булган р?семн?рен еш бастырып чыгара. «Безг? укучыларны? т?рлел?ре кил?, шу?а да баланы кызыксындыру ?чен т?рле метод ??м алымнар кулланып тырышырга туры кил?”, - ди ??г?м?д?шем. Б?генге укучыларыгыздан Сез кан?гатьме диг?н сорауга: “Х?зерге укучыларга, кил?ч?к р?ссамнарга к?п ?йбер ?итми. Каты итеп ?йтс??, б?ген перспективасыз яшьл?р шактый. Минд? укыган егетл?р аерылып торалар: эшл?? ягыннан да, тырышлык ягыннан да. Казанда Василий Иванович Суриков исемен й?ртк?н уку йорты филиалында белем алучы укучыларым да бар. Б?генге с?л?тле архитектор укучым Ширчков Евгений ??м башка шундый белгечл?рне т?рбиял?вем бел?н горурланам», - ди.
Хафиз Иб?тулла улы Бикбаев зур полотнолар и?ат итк?н реалист. Реаль чынбарлыкны ясарга ярата ул. Р?ссам бик еш кына авылны, авылыбыз картларын, яш?ешне, гади хезм?т халкы тормышын, алар башкарган к?рк?м эшл?рне с?р?тли. Тагы ул балачактан ук авылы тир?сенд?ге болыннарга, кырларга чыгып й?рерг?, туган як табигатене? матурлыгына хозурланырга яраткан. Йомшак к??елле Хафиз ?ф?нде к?рг?нн?рен отып алып, т?сле буяулар бел?н р?семг? т?шерерг? яраткан. ?йтк?небезч?, б?ген д? пейзаж к?ренешл?рен, табигатьне? матур г?л-л?ренн?н натюрмотлар ясарга бик ярата. Ул югары осталык д?р???сен? ?иткерелг?н техника ярд?-менд? т?сл?р уйнавын тамашачыга ?иткер? бел?. Картиналарын аны? и?ат эн?ел?ре дип атарга була. 1995нче елдан башлап б?генге к?нг? кад?р Х.И. Бикбаевны? С.Д. Эрьзя музеенда к?рг?зм?л?ре эшл?п кил?. К?рг?зм?л?рд? “Минем бабаем” 1992, “К?з” 1992, “Кышкы кич” 1994, “Улларым” 1994, “Картлык”, натюрмортларны? т?рлесе, тир?н эчт?лекле полотнолар ??м башка темаларга багышланган р?семн?ре эленг?н. Ул елдан - ел я?а и?ат ?имешл?ре бел?н безне шатландыра. Бихисап к?п б?л?кл?ре: Почетная грамота Правительства Республики Мордовия (1996.); Заслуженный работник культуры Мордовии (2007.); Почетная грамота Министерства культуры Республики Мордовия (2009.); Благодарность Управления культуры Администрации г.о. Саранск (2010.); Почетная грамота Департамента по социальной политике Администрации г.о. Саранск (2011.); Почетная грамота Администрации г.о. Саранск (2012.)...
??г?м? вакытында полотнога матурлыкны букад?р оста ясаганда тын гына эшлисезме дип бирелг?н соравыма:
- Эшл?г?нд? радиодагы “Маяк» дулкынында тапшырылган музыканы ты?лап ясыйм. Яшь чактагы ?зебезне? Пуняттагы ?ырлана торган ?ырларны ?ырлый торган гад?т т? бар.
?леге вакытта р?ссамнар арасында т?рле “-изм»нар бел?н и?ат ит?чел?р ч?ч?к аткан чор диярг? була. ?зегезне кайсы чор р?ссамы дип атар идегез:
- Мин реаль чынбарлыкны с?р?тл?рг? яратам.
- Со?гы елларда н?сел тамырларыбызга кат-кат кайтып карый башладык. Сезне? буыннар чылбырыгыз бел?н кызыксынганыгыз булдымы?
- Еш. Иняты авылында ике м?чет иде. Советлар вакытында бер м?четебезне с?т?рг? ?ыенган чакны с?р?тл?г?н материал «Культуралогия” журналында да бар. Бабаем, Иб?тулла ?тиемне? Х?с?ен ?тисе т?нне, манарасы ауган м?четк? кереп, аен урлап чердагында озак еллар саклаганы х?терем? уелып калган. Х?с?ен бабам васыяты буенча, б?ген д? шул ай кабере ?стенд? тора. Мен? ул тарихи фактлар. ?нием Сания бик таланты кеше; лаеклы ялга чыккач, ?з тел?ге бел?н Корь?нне укырга ?йр?нде. Б?ген ул аны «шытырдатып” укый.
Онытылды, бетте, диг?нд? ген? милли рухыбызны хикм?тле шамаилл?р - биз?к эченд?ге изге с?зл?р - кире кайттылар. Борынгылык исе саркып торган шамаилл?рне безне? буынга ?иткер?че р?ссамнар - хаттат, ягъни каллиграфия ?????рл?рен халкыбызга ?иткер?чел?р я?адан и?ат ит? башладылар. Иб?тулла улы Хафиз Бикбаев ш?маил ??р м?селман йортыны? к?рк?м биз?ге, ?мма бик нечк? эш, ди. ? к?череп, т?шереп бару гына кызык т?гел, мин реаль ?йберл?рне с?р?тл?рг? яратам; шул вакыт ?зе?не ничектер азат (раскрепощенный) хис ит?се?.
Бераз батырчылык итеп, Сезне? ?чен и? б?хетле к?н кайчан булды ик?н дип сорадым:
– 12-15 ел элек бу х?л иде. Саранск ш???ре Советская урамында урнашкан Мордвалар м?д?нияты диелг?н музейда минем к?рг?зм?м ачылган к?н. Мин ?земне б?хетле дип хис ит?м: Ильдар улым Казан гуманитар институтында укый, Булатым – Техноцентрда программист булып эшли; икесе д? р?ссам булмасалар да р?сем ясарга яраталар.
Мине борчыган м?сь?л?р д? бар: кил?ч?кт? с?нгать ??мгыять бел?н тал?п ителг?н булыр. Б?ген - измнар, обстракциял?р бел?н чуалганнар заманы. М?с?л?н, Джордж Помпеду дус кызыны? портретын да ясый белм?г?н, ? ?зл?ре югала торган к?ренеш в?киле буларак премия алганнар. Атказанган булмаган Россия р?ссамнарыны? чит ?ирл?рд?    мастер-класслар к?рс?т?л?ре турында еш ишетерг? туры кил?.
Тагы бер фикер - байлар арасында меценатлык бик ук ?см?г?н. Элек бай булырга не модно иде, шу?а меценатлар да к?п булган. Кеше баегач, кире ярлылыкка кайтарга курка, шу?а, ахрысы, б?генге байларыбыз шундыйлар инде. ?ст?п шуны ?йт?сем кил?: яшь чагымда кырларны? бер болыны да чабылмыйча калмый иде, ? х?зер безне? якларда андый урыннар байтак. Бу к?ренешне к?заллагач, к??елем? авыр булып кит?. Б?генге пайларда – бурьян...
Бикбаев Хафиз Иб?тулла улы б?хетле кешел?рне? берсе: матур гаил?се, ике лачын улы, яраткан эше бар. Кил?ч?к буынга мирас иттереп ?зене? р?семн?рен калдыра. «Р?семн?ремд? яш?с?м - мин б?хетле”, - ди ул. Кил?ч?кт? эшлисе эшл?ре д? байтак: эшем? берникад?р йомгак ясап, 55 яшь тулу у?аеннан, к?рг?зм? оештыру, р?семн?ремне туплап китап чыгару. Матур хыялларыгыз тормышка ашсын, юлыгызда гел игелекле кешел?р очрасын Хафиз Иб?туллович.

 

Наил? Насырова