Россияд?, шул эш бел?н шогыльл?н?чел?рд?н башка, халык арасында законнарны ?йр?н?чел?р бик ук к?п т?гел. Матбугатны? т?рлесенд? я?а чыккан закон нич?м?-нич? тапкыр басылып кил?, ? игътибарга алучылар аз. Депутатларны? чыгарган законнары арасында безне? файдага эшл?г?нн?ре д? к?п, аларны? асылын белеп, д?рес кулланырга гына кир?к. М?с?л?н, Россия Федерациясе Х?к?м?тене? 1994 елны? 30 июленд?ге 890 санлы карары бел?н каралган законда ?ч яшьк? кад?р балаларга бушлай дарулар бирелерг? тиешлеге турында яшь ?ти-?нил?рне? кайберл?ре белми д?. Тагы, к?п бала т?рбиял??чел?р балаларына алты яшь тулганчы бушлай дару алу хокукына ия; бушлай бирелерг? тиешле даруларны? исемлеге д? бар, ?мма ул ел саен тулыландырылып тора. М?с?л?н, температура т?шер?че препаратларны, ют?л (кашель) даруларын, сабыйлар авырганда еш билгел?н?че вируска каршы, иммунитетны к?т?р?че, х?тта Д витаминын да ?ти-?нил?рг? бушлай алырга м?мкин. Бу хакта аларга бала тугач та, участок педиатры а?латырга тиеш.
Шул турыда белер ?чен коллективтагы яшь бала т?рбиял??че ?ти-?нил?рг? м?р???гать иттем. Саранск башкалабызны? т?рле балалар поликлиникаларына й?рг?н 17 яшьлек Русланны? ??м 3 яшьлек Каринаны? ?нисе ?зе ишетеп бел? бу закон турында. Улы ?ск?н чакта бу закон гам?лд? булмаган, ? Каринасына даруларны т?л??сез яздырып алгалый. ? 9 яшьлек Элинаны? ?нисе педиатрдан сораган булса да, бу кагыйд? инвалид балаларга тарала диг?н ??м тулаем бу карарны тормышка ашыру ?чен акча юк, дип сорауга катгый ?авап алган. «Балалар б?л?к?й чакта еш авырыйлар. Табиблар ??рвакыт даруларны? и? кыймм?тлесен яза. Бушлай бирелерг? тиешле дарулар хакында бер ген? тапкыр да иск? алучы булмады. Мондый м?мкинлект?н файдалану начар булмас иде», - ди ул.
Биш яшьлек Салаватны? ?нисе ?ч яшьк? кад?р улына температура т?шер?че препаратларны, ют?л даруларын яздырып алып килг?н. Салаватны? ?нисен? бу турыда тудыручы сертификаты алганда ук ?йтеп ?иб?рг?нн?р.
? мен? к?рше йортта яш?г?н ?ч яшьлек Алсуны? ?нисе бу м?мкинлект?н районда яш?г?нд?, каенанасы медицина хезм?тк?ре булганга к?р? ген? файдаланган. «Авылда бу закон турында бел?че аз”, - ди ул. Алар башкалага яш?рг? к?ченг?ч, бер педиатр да бу хакта с?з кузгатканы булмаган. Бер яшьлек Диананы? ?нисе мондый м?мкинлек барлыгын белс? д?, табибтан бушлай дару сорарга кыенсынган. Шунысы м??им: ?леге Х?к?м?т карары гаил? бюджетыны? нинди булуына карамастан ?т?лерг? тиеш. Бу даруларны участок педиатры язып бирг?н рецепт буенча д??л?т аптекаларыннан алырга була. Моны? ?чен ?ти-?нил?рг? т?б?нд?ге документларны табибка китерерг? кир?к:  бала туу турында таныклык, медицина полисы, баланы? яш?? урыны буенча терк?л?е турында белешм?.
?леге м?сь?л?г? ачыклык керт? ?чен башкаланы? Пролетар районындагы 3нче балалар поликлиникасы хезм?тк?ре Р?хил? Аминулла кызы Исмаиловага м?р???гать иттем.
- ?йе, бу закон эшли. Авырган баланы? ?ч яшен? кад?р исемлект?ге даруларны т?л??сез яздырып алып д?валаналар. ?мма дарулар исемлеге ел саен ?зг?реп тора. ?г?р авыру балага кир?кле дару д??л?т аптекасында бар ик?н, безне? педиатрлар а?а рецепт язып бир?л?р. Даруларга заказ алдан ук бирел?, 2014 елны? I-II кварталына исемлек бирелг?н инде. ?лб?тт?, бушлай дару алу ?чен авыру баланы? ?ти-?нисе кир?кле документларны ?ыеп китерерг? тиеш. Кызганычка каршы, яшь ?ти-?нил?рне? мо?а вакыты юк диг?н с?б?пне ?йт?чел?ре д? бар. Арада рецепт буенча дару артыннан й?р?д?н баш тартучылар да бар, якындагы аптекадан акча т?л?п алалар, - ди Р?хил? Аминулловна.
?ти-?нил?р мондый карарны? барлыгын белми дип ?йтеп караган идем, х?зерге ?нил?р барысын да бел?, диг?н ?авапны алдым. Безне? поликлиникада педиаторлар бу хактагы м?гъл?матны ??рбер ?ти-?ниг? ?йтеп кил?; стена газетасында да бу х?б?р я?артылып тора,- диде табиб.
Чынлап та, коридор стенасына буйдан-буйга эленг?н бик к?п язулар арасыннан эре х?рефл?р бел?н язылган кир?кле м?гъл?матны тиз эзл?п таптым. Бакса?, ?зебезг? д? игътибарлырак булырга кир?к ик?н. Табиб ?йтк?нне к?теп тормыйча, кыенсынмыйча, ?з хокукларыбызны якларга ?йр?нерг? ген? кир?к. Закон кабул ител?, эшли – кулланыгыз.

Наил? Насырова