Россия м?кт?пл?ренд?, шул ис?пт?н Рузаевка районы м?кт?пл?ренд? д? со?гы кы?гырау чы?лады, укучылар арып-талып белем алганнан со?, лаеклы ялга чыктылар. ? чыгарылыш сыйныфлар ?чен кызу чак – “урак ?сте” башланды; алда ГИА ??м ЕГЭ имтиханнарын тапшырасы бар. 26нчы майда беренче ЕГЭ ?тте инде. Мен? нич? еллар инде м?гарифк? тугры хезм?т ит?че с?л?тле оештыручы, Рузаевка районыны? м?гариф б?леге м?дире Венера Раис кызы Ларина. 1971нче елны? 31нче маенда Венера Раис кызы Ларина Рузаевка ш???ренд? д?ньяга кил?. Алтынчы номерлы Рузаевка м?кт?бен алтын медальг? т?мамлагач, Н.П.Огарев исемен й?ртк?н Мордовия х?к?м?т университетыны? «тарих, тарих укытучысы» белгечлеген? укырга кер?. 1994нче елны кич?ге студент педагогик юлын тарих ??м ??мгыять белеме укытучысы буларак ?зе т?мамлаган МОУ «СОШ №6» м?кт?бенд? башлап ?иб?р?. Тырыш, белемле укытучыны ?ит?кчел?р к?реп ала ??м 2002нче елны – т?рбия эше буенча директор урынбасары, аннары шул ук елны, шул ук м?кт?пне? директоры итеп билгелил?р. 2008нче елда Рузаевканы? МОУ «Средняя общеобразовательная школа № 10 с углубленным изучением отдельных предметов Рузаевского Муниципального района» белем йортында директорлык вазыйфасын ?ти башлый.
Венера Раис кызы – б?генге м?кт?пт? эш к?рс?теп дан казанган ?ит?кчел?рне? берсе; тир?н теоретик ??м методик ?зерлекле, к?н тал?п итк?н концепциял?рне ??м технологиял?рне ?зл?штерг?н, белем бир? ?з?кл?рене? норматив-хокук нигезл?рен яхшы белг?н хезм?тк?р. Аны? ?з эш стиле бар. Яшь булуына карамастан, зур мотивация, к?чле н?ти??г? иреш? тел?ге, югары и?ади к?т?релеше у?ышлы ?ит?кче булырга булышты. 2008-09нчы елларда м?кт?пт? кадет сыйныфлары ача, м?кт?пне? ашхан?сен я?а тал?пл?р буенча ?и?азлый, бинаны? икенче катына, ?ылыту системасына ??м канализацияг? ?лешч? ремонт ясата. Тырыш педагог Кисилева Фаина Р?хим кызыны? м?кт?пт? Гражданлык ??м патриотлык т?рбиял?? ?з?ге ачу тел?ген хуплап ярд?м ит?, спонсорлар да табарга булыша. Унынчы м?кт?п укучылары республика к?л?менд? ?тк?релг?н конкурсларда («Ученик года», «Одаренные дети), ??м Россия предмет олимпиадаларында, спорт ярышларында ?и??чел?р булып кил?л?р. Венера Раис кызы «Школьное питание» программасы нигезенд?, «Опыт Республики Мордовия по совершенствованию школьного питания в контексте реализации программы социального питания» темасына багышланган Идел буе Округы к?л?менд? Форум оештырып ?тк?р?. Ул Мордовия делегациясе составында, и? яхшы м?кт?п директоры буларак, М?ск??д? ?тк?н 6-чы Б?тенроссия Педагогик ки??шм?сенд? катнаша. ??м башка, ??м башка эшл?ре бел?н район, республика ??м Россия к?л?менд? м?кт?бе турында ишеттер?. ?ит?кчене? у?ышларына укучылар, укытучылар, ?ти-?нил?р ??м ки? ??мгыятьчелек югары б?я бир?.
Вазыйфаларын у?ышлы алып барган В.Р. Ларинага 2010нчы елны Рузаевка м?гариф б?леген ?ит?кл?рг? т?къдим ит?л?р. Аны? карамагына 23 м?кт?п (5583 укучысы ??м 562 укытучысы бел?н), 25 балалар бакчасы, 3 балаларга ?ст?м? белем бир? учреждениясе, 4 башлангыч професиональ оешмасы к?ч?. Бу эшт? Венера Раис кызыны? оештыру с?л?те, м?гариф проблемаларын яхшы а?лау, педагогик коллективлар бел?н уртак тел таба бел? сыйфатлары тагын да ныграк ачыла. Хезм?т практикасында ??р эшне уйлап, олы ?аваплылык тоеп башкару аны? гад?тен? кер?. Шушы гад?т ?аман да яш?п кил?.
??р эшт? авырлыклар бел?н очрарга туры кил?, гел тигез юлдан барырга м?мкин т?гел. Б?ген Россия к?л?менд? м?кт?пл?р оптимизациял?н?, укучылар саны кими, укытучылар эшсез кала. Боларны ?ит?кче ?з й?р?ге аша ?тк?р?, шушындый к??елсез х?лл?рне? азрак булуы ?чен х?ст?рлек к?р?. Ул м?кт?пл?рне? ??м балалар бакчаларыны? укыту-матди базасын ныгытуга зур игътибар бир?. Укучыларны? белем сыйфатын ?стер?г? зур к?ч куя. Заман тал?пл?рен? ярашлы укыту-т?рбия процессына инновацион алымнар, я?а технологиял?р кертерг? тырыша. Н?ти??л?р озак к?ттерми. М?кт?п т?мамлаучыларны? 71 проценты — югары уку йортларына, 27 проценты урта махсус белем бир? учреждениел?рен? укырга кер?.
Со?гы елларда т?зелеш эшл?рен? д? игътибар артты. К?пт?н т?гел Сузгарье урта м?кт?п бинасы т?зелде, Рузаевканы? 1нче м?кт?бе реконструкциял?нде, Рузаевка ш???рене? 17нче, Татар Пешл?, Приреченский авылларында балалар бакчалары т?зел?... Белем бир? учреждениел?ре я?а тал?пл?р буенча ?и?азлауга к?черел?. Венера Раис кызы тормышны яхшы белг?нлект?н, аны? башлангычы бел?н м?кт?пл?рд? ярд?мче ху?алыклар булдырылган. Рузаевка муниципаль районыны? байтак м?кт?п укучылары яшелч?, ?имеш-?ил?к ?стер?, с?т, ит ?итештер?. Н?ти??д?, балалар ашхан?л?рд? ?лешч? т?л??сез тукландырыла. Бу бик м??им.
?лб?тт?, укыту-т?рбияне? сыйфатын яхшыртуда т?п рольне педагоглар уйный. Шу?а к?р? б?лек м?дире бу м?сь?л?не ??рчак к?з у?ында тота, педагогик хезм?тк?рл?рне? белемен к?т?р? х?ст?рлеген к?р?. Укытучылар ??м т?рбиячел?р, ?з вакытында курсларда булып, квалификациял?рен к?т?р?, аттестация ?т?л?р. Бу, ?з чиратында, укыту-т?рбия сыйфатын к?т?р?г? у?ай йогынты ясый.
В.Р. Ларина ??м?гать эшл?ренд? д? бик актив катнаша. Фидакарь хезм?те ?чен ул бик к?п мактау к?газьл?рен?, медальл?рг? лаек булган, район халкы арасында олы абруй казанган. Аны нинди ген? эшк? к?черм?сенн?р, ул м?гарифк? тугры педагог булып кала.
Билгеле, бик к?пл?р ?чен Венера Ларина ?ит?кче. ? гаил?се ?чен ул гап-гади ир хатыны - Ларин Рафик ?ф?ндене? яраткан тормыш ипт?ше, татлы балаларыны? ?нисе: кызы Алина (Н.П.Огарев ис. МГУ студенты) ??м 4нче сыйныфны т?мамлаган Ильшат улы ?чен ?ир й?зенд?ге и? кадерле кешел?ре. Улы да, ?з чиратында, ?нисене? й?зен? тап т?шерми: бик ?йб?т укый, т?рле конкурсларда ?и??че (р?семд? - шигырь конкурсында). Вакыт табылса, ял к?нн?ренд? алар берг? ?ыелалар. Табигать кочагына чыгып ял ит?рг? д? тырышалар. ??г?м? вакытында мин Венера Раис кызыннан буш вакытларын ничек ?тк?р?е турында сораган идем. Билгеле инде, зур ?ит?кчел?рне? буш вакытлары ?лл? ни к?п калмый. А?а да еш кына ял к?нн?рен командировкада ?тк?рерг? туры кил?. “М?гариф ?лк?сенд? б?ген бик кызу чак: уку елы т?мамлана, тырышырга кир?к”, - ди район м?гариф ?ит?кчесе. Якыннарым мине а?лый. Хезм?тт?шл?рене? ?йт?ен? караганда, ул оста ху?абик? д?, т?мле-т?мле татар халык ашлары (п?р?м?ч, мантый, салма...) пешер?. Чын м?гън?сенд? га??еп гади кеше ул Рузаевка м?гариф б?леге м?дире Венера Раис кызы Ларина. ? гадилек - ?ит?кчене биз??че сыйфат.

Наил? Насырова