Егерменче гасырны? и? кан койгыч, и? д??ш?тле Икенче Б?тенд?нья сугышы т?мамлануга 2015 елда 70 ел тула. ?итмешенче ?и?? язын каршы алуга х?зерлек инде быелдан ук башланды. Ч?нки шушы матур, тыныч, якты тормышны безг? б?л?к итк?н ветераннарыбызны? сафлары безне? арада к?нн?н – к?н сир?г?я бара. Шу?а к?р? д? без аларга булган олы х?рм?тебезне, ихтирамыбызны алар ис?н чакта, безне? арада яш?г?н чагында к?рс?теп ?лгерерг? тиешбез.
Сугышта ?и??не? 70 еллыгы алдыннан ветераннарыбыз турында кайгырту, аларны? батырлыгын б?ял?? аеруча м??им. Б?ген д?нья шулкад?р тынгысыз булган чакта, я?а сугышлар д??ш?те кабатланмасын ?чен, без Б?ек Ватан сугышы сабакларын х?терд? сакларга бурычлыбез.

Ум?р Х?с?н улы Бикчурин сугыш ветераны, Ленинград блокадасын ?з ?илк?сенд? татыгын кеше. ?зе турында с?йл?рг? яратмый, бик тыйнак кеше ул. Л?кин сугыш еллары турында аны? орден-медальл?ре, р?хм?т хатлары с?йли. Сугыш башлангач, 1941нче ел-ны? 22нче августында, унсигез яшьлек ки? ?илк?ле, зур-таза Ум?р Х?с?н улы Бикчуринны Л?мбер? военкоматы Пензятка авылыннан Горькидагы кече командирлар курсына юллый. 13 к?нн?н инде, присяганы алгач, яшь солдатлар, артиллерия полкы составында, Ленинград ?чен к?р?шт?ге ут эчен? кер?л?р. Ист?лекл?рене? берсенд?, яшьлеген иск? алып, ?зен ты?ламаган атны? колыга сугып екканы турында кызы Гадил? Ум?р кызы ?тисене? к?чен? сокланып с?йл?де. Мен? шундый асыл, таза ирл?р дошманга каршы к?р?шк? кит?л?р.
Сугыш... Нинди куркыныч с?з бу. Ленинград...  900 т??лекк? сузылган Ленинград блокадасы. Бу данлыклы ??м тарихи ш???рне белм?г?н кеше юктыр. Кешел?р ачлыктан гына интекм?г?н, алар ме?л?п ачлыктан ?лг?н д?, сугыш газапларын кичерг?н. К?р?шчел?рг? к?нен? бары тик 400 грамм ипи бирелг?н чак. Кыш к?не солдатны? фронтовой 100 грамм аракысы янына 30 грамм май, яки шик?р булган. Шул р?вешч? сугышканнар.
1943нче елны? кышын Ум?р Х?с?н улы Бикчурин 6нчы миномет бригадасы сафында дошманга каршы к?р?ш?. Бу елны? 13-16нчы январенд? барган сугышны б?генге к?н т?сле, барлык т?смерл?ре бел?н х?терли. Шул к?нн?рне Ленинград Зур ?ир бел?н тоташа, шул к?нн?рд? Ленинград блокадасы дошман оборона линиясен 39 километрга ?з?. Батырлык-лары ?чен шул вакыт солдатлар “За оборону Ленинграда» медальл?ре бел?н б?л?кл?н?л?р.
Сугыш д?вам ит?. Илбасарларны илд?н куганда, 14 июльд?, У.Х.Бикчурин каты яралана: к?чле шартлау...карангы д?нья...кан...кая таба барганын белми...егыла. Кемдер аны госпитальг? алып кил?. ?ч к?н д?вамында докторлар аны? саулыгы ?чен к?р?ш?: агып чыккан к?з урыныннан снаряд оскологын алалар, к?ч-х?л бел?н кулын, тимерл?р бел?н ныгытып, ?ыялар. Ум?р абыйны? тормышы ?лем бел?н яш?? арасында кала. Л?кин тормышны ярату, ?и?? тел?ге а?а к?ч бир? к?р?се?; ул терел?. II группа инвалиды Ум?р Х?с?н улы Бикчурин ?и?? к?нен? кад?р дошманнарга каршы сугыша. 22нче майда 39 килогамм авырлыктагы солдат демобилизациял?н?. Мо?а карамастан, сугыштан кайткач, Киров заводында, туган як авыл ху?алыгы ?лк?сенд? 1991нче елгача, 70 яшен? кад?р тырышып хезм?т ит?. Агроном, бригадир, ферма ?ит?кчесе булып эшли. Ум?р Х?с?н улы Бикчурин пенсияг? чыккач, совхоз директорлары соравы буенча, ?ч айга запчастьл?р складында эшл?п кала. Шуннан ул тагы тугыз ел д?вамында бу вазыйфаны ?ти.
Туган авылында йорт т?зи. Алия С?л?хетдин кызы бел?н берг? Гадил?не, С?гад?тне, С?ярне, Фатихны, Фаильне, Наильне т?рбиял?п ?стер?л?р. Б?ген 10 оныгы ??м 17 оныкчасы. Туган ягын, халкын, табигатен ярата Ум?р Х?с?н улы. Бик матур бакчасы б?ген д? ис?н, алмалары к?п була.
? батырлыгы ?чен “За оборону Ленинграда» медален Ум?р Х?с?н улына 2004нче елны? 9нчы май аенда гына тантаналы р?вешт? тапшыралар. Куркыныч вакытлар турында госпитальд? яткан справкасы сакланып калган була. Яралангач, канлы г??д?сенн?н гимнастеркасын ертып алып ташлыйлар; кес?сенд?ге документлары шулай югала. Берд?н-бер госпиталь справкасы нигезенд?, республикабыз военкоматы округ штабына запрос ясый. Алар югалган медальне табып бир?л?р.
К?гебез аяз, аналарны? к??еле тыныч, безне? йокыларыбыз татлы булсын ?чен шушы ?и??не яулаган Ум?р Х?с?н улы Бикчуринга 23 июльд? 90 яшь тула. К?п кен? орден ??м медальл?р, бик к?п мактау грамоталары бел?н б?л?кл?нг?н юбилярны, яраткан ?тил?рен, бабайларын чын к??елд?н балалары, оныклары, оныкчалары котлап изге тел?кл?р телил?р.
Кадерлебез!
Имин тормыш, б?хетле картлык, и? м??име – картлыктагы к??ел тынычлыгы, саулык-с?лам?тлек, тормышыбызга ямь ?ст?п, авырмый яш?в?гезне, озын гомер ит?егезне телибез.

 

Наил? Насырова