Ш?кер, республикабызда яш??чел?р арасында бу з?хм?т бел?н авыручы юк. Х?б?рне Мордовияне? Роспотребнадзор, миграционн хезм?т ??м Н.П.Огарев исеменд?ге университетыбыз бедгечл?ре ?йттел?р. Аларга к?псанлы сораулар ??м м?р???гатьл?р республикабыз халкыннан, бигър?к чит ил студентлары бел?н берг? укыган ата-аналардан кил?. Шу?а 7нче ноябрь к?нне Мордовия Басма йортында Эбола вирусы турында с?йл?шерг? дип т?рле ?лк? белгечл?ре килде. Аларны? фикерл?ре ??м вирус турындагы м?гълумат бел?н таныштырабыз. Эбола геморрагик бизг?к - куркыныч йогышлы чир. ?лем бел?н т?мамлану очрагы 90-95 процентны т?шкил ит?. Эбола - бик аз ?йр?нелг?н вирус. ?лег? а?а д?ва ??м вакцина  юк. Шулай да медицинада, авыруны т?рле юн?лешт? д?валап, чирне жи?? очраклары бар. ?лб?тт?, кешене? иммунитеты нык булуы ???миятле. Эболага каршы к?р?ш?че вакцина эшл?? юн?лешенд? у?ышка ирешеп кил?л?р. Бу вирус беренче тапкыр 1976 елда Конго республикасында Заирда Эбола елгасы янында ачыклана. Вируска елга исеме бирел?.  Аны? т?рле кимер?чел?рд?н ??м маймыллардан, очучы тычканнардан килеп чыгу ихтималын ?йт?л?р. Быел К?нбатыш Африканы? Гвинея, Либерия, Сьерра–Леоне илл?ренд? Эбола бизг?ге эпидемиясе к?з?тел?. Африкада булып кайтучылар арасында Америка, Англия, Германия, Канада илл?ренд? д? Эбола вирусын йоктыручылар бар. Африка илл?рен? чыгудан тыелып торырга кир?к.
“Эбола бизг?ге”нн?н кеше ?л?рг? м?мкин. Вирус кан юлларын, бавырны зарарлый. Чир бик ансат тарала: чирле кеше кулланган ?йберне тотып караса? да, аны? ян?ш?сенд? басып торганда зарарланган ?аваны суласа?, кан аша да. Мен? шушы факт шик тудыра да инде. Ни ?чен диг?нд?, чир йоктыру шулай ?и?ел ик?н, эпидемия яшен тизлеге бел?н таралырга тиештер бит инде. ? чынбарлыкта, Африкада беренче тапкыр 1976 елда терк?лг?н Эбола бизг?генн?н б?генге к?нг? кад?р нибары 13 ме? 703 кешене? авыруы м?гъл?м. ?л?чел?ре – 35,9% очрак. СШАда д?рт кеше Эбола бизг?ге бел?н авырган, аларны? берсе ?лг?н, Испанияд? - бер??. Шунысы яхшы, эпидемия вакытында бу илл?рг? кертмил?р ??м чыгармыйлар да.
Юлия Викторовна Матвеева, Мордовия буенча сатып алучылар хокукын яклау ??м кеше иминлеген, эпидемиологик к?з?т? б?леге ?ит?кчесе, журналистларга болай ди: “Эбола бизг?ге билгел?рен? авыруны? бик нык х?ле кит?, каты итеп башы, т?не, эче авырта башлый, эче кит?, ангина барлыкка кил?. Со?рак коры й?ткер? к?з?тел?, к?кр?к читлеге ч?нчи башлый. Температура 39-40 градуска к?т?рел?. Борыннан, а?каулардан, колак, к?зл?рд?н кан кил?. Эбола бизг?гене? инкубацион вакыты 2-21 к?н, уртача – 3т?н алып 9 к?нг? кад?р.
“Роспотребнадзор” м?гъл?матларына караганда, Мордовияг? Эбола бизг?ге янамый. Илне? барлык аэропортларында да Эбола чире котырган Африка илл?ре рейсларына карата мониторинг ?тк?рел?, ягъни, бу илл?рд?н самолетлар кертелми ??м аларга чыгарылмый. Шу?а к?р? безне? илг? Эбола вирусы куркынычы янамый. Мордовияд?, барыбер, апрель аеннан алып т?рле оештыру-профилактик чаралар ?тк?рел?.
…06 августа 2014 года  вопрос “О предупреждении заноса и распостранения на территории Республики Мордовия геморрагической лихорадки Эбола” рассмотрен на Межведомственной комиссии по обеспечению санитарно-эпидемиологического благополучия на территории Республики Мордовия при Главе Республики Мордовия, - ди Юлия Викторовна. - Саранск ш???ренд? октябрь аенда гына да т?г?р?к ?ст?лд? ??м сал?м?тлек министры хезм?тк?рл?ре бел?н ?тк?релг?н коллегияд? Эболага кагылган тема яктыртылып с?йл?нг?н. ГБУЗ РМ “Республиканская инфекционная больница”да барлык дарулар, диагностикалау ?чен кир?к-яраклар, боксланган б?лм?л?р ?зер. Кан алу ?чен лаборатор тикшерен?л?р д? анда ук ?т?р. ?г?р Эбола безг? кил? к?рс?, тренировка д?ресл?ре ?тк?релг?н, чаралар алгаритмы эшк?ртелг?н”.
Темага ачыклык кертеп, Наталья Шамилевна Ватолкина, халыкара элем-т? эшл?ре буенча ФГБОУ «МГУ им. Н.П.Огарева»  идар? ?ит?кчесе, болай ди: «Университетта барлыгы 36 илд?н 600 студент белем ала. Аларны? к?бесе медицина факультетында белем алалар. 43 студент Африкадан, аларны? алтысы гына к?нбатыш ягыннан, калганнары Нигерия ??м башка илл?ренн?н. Н?ти??д?, к?пчелек студентларыбыз Эбола чире булмаган яклардан. Быел 18 студентыбыз туган якларына каникуллларга кайтып килде, барысы да 21 к?нлек медицина хезм?тк?рл?ре к?з?т?л?ре астында иде. Алар ис?н-саулар. Эбола чирен йокмаганнар. ?йтеп кит?рг? кир?к, чит илд?н килеп укучыларыбыз ??р ел ки??йтелг?н медосмотр ?т?л?р”.
Альберт Юрьевич Варвенский, ФГБОУ «МГУ им. Н.П.Огарева» ректорыны? халыкара эшл?р буенча ярд?мчесе: «Без чит ил яшьл?рен абитуриент вакытта ук  сайлап алабыз: посольствалар бел?н тыгыз элемт?д? булабыз. Аларны? белем д?р???сен ген? т?гел, саулыгы турындагы белешм?сен кат-кат тикшер?без. Эбола бизг?ге булган илл?р абитуриентларын сайлап алу этабында ук т?шереп калдырабыз».
?лб?тт?, йогышлы авырулар барысы да куркыныч инде алар. Вакытында туктатмаса?, б?тен кешелекк? аф?т яный. Тиф, сары, себер язвасы, ??м башка шундый авырулардан к?пме кеше кырылган!
Наталья Михайловна Мудрова, Мордовия буенча Россия Федерациясе миграцион хезм?те ?ит?кчесе урынбасары: «Миграцион хезм?т ?лк?се университетыбыз бел?н тыгыз элемт?д?. Эбола чирен? килг?нд?, мигрантлар бел?н зур эш алып барыла. ?з?к ??м К?нбатыш Африка илл?рен? чыгып й?р?л?р ?лег? тоела, ?мма бу чир башка илл?р аша да к?ч? ала. Безд? булмасын ?чен барлык чаралар к?рел?. ?г?р температурагыз к?т?релде ис?, паникага бирелм?гез. Чит илл?рг? чыкмаган булсагыз, шикл?нерг? урын юк. Б?лкем салкын тидерг?нсез, я ОРВИ, грипп кына эл?ктерг?нсез». Журналистларны? т?рле сорауларына ?авапны ??рбер эксперт тел?п кайтарды. ?лег? Эболадан куркарга урын юк.

Наил? Насырова