2016нчы елны? 15нче мартында Татарстан Республикасы Зеленодол ш???рене? 3нче номерлы гимназиясенд? 1 т?б?кара “К?ренекле татарлар”  ф?нни – эзл?н? конференциясе ?тте. Без, 9нчы класс укучысы Каримова Мехрибон бел?н, алдан ук  эшебезне гимназияне? электрон почтасына   ?иб?рг?н идек. Аннары безг? чакыру килде. Пензятка авыл егете - Баляев Асым Айзятулла улыны? Б?ек Ватан сугышы елларында к?рс?тк?н батырлыгы турында язган эшебезне презентация бел?н якладык ??м беренче урын алдык.
Зеленодол ш???рен? поезд бел?н ?иттек. Вокзалдан ук безне ?ылы каршы алдылар. Гимназияг? ?итк?ч, ?йб?т кен? туклангач, Мин???ева М?дин? К?рим кызы, укыту - т?рбия эшл?ре буенча директор урынбасары, обзор экскурсия ?тк?рде. М?кт?п 1936нчы елда  нигезл?нг?н, Космонавтлар урамына 1967 елны к?черг?нн?р. Гимназия статусы 1990нчы елда бирелг?н. Х?зер ?ч катлы бинада 1113 укучы белем ала. Гимназияд?, директордан башка, ф?нни ?ит?кче д? бар. Балаларны 82 укытучы укыта. Укучылары, т?рле конкурсларда, олимпиадаларда катнашып, призлы урыннар яулыйлар.
М?кт?пл?ренд? ике музей бар. Беренчесе “Космонавтика “ музее - 1966 елда оештырылган. Д?рт ме?г? якын экспонат ?ыйганнар. Людмила Иван кызы, музей ?ит?кчесе, ?ентекл?п ??рбер ?йбер турында бер?р с?з ?йтерг? тырышты. Циалковскийдан башлап, Короленко, Гагарин, Титов ??м х?зерге космонавтлар турында с?йл?де. И? кызыгы: безне? Мордовия якташыбыз Девятаевка багышланган стендны к?рдек. Аны? турында бик к?п я?а  м?гъл?матлар белдек.  Икенчесе “К?ренекле татарлар” музее 2010нчы елны? 15 мартында оештырылган. ?ит?кчесе Флюра Габбас кызы к?ренекле татарлар бел?н таныштырды. Алар арасында галимн?р, артистлар, ?ырчылар, язучылар, шагыйрл?р, композиторлар, хирурглар, ?ит?кчел?р ??м башка ??н?р иял?ре бар. ??рберсене? хезм?те турында ?ылы с?зл?р ?йтте.
Аннары м?кт?п директоры Ильина Марина Анатолий кызы безне с?ламл?де. Алар безне якын туганнары кебек  к?рдел?р. ?йтерсе?, бер - беребезне й?з ел бел?без. К??елг? бик ?и?ел булып китте. Алдагы елга бирег? тагы кил?се кил? инде. Башта кунакхан?г? урнаштык, со?рак Зеленодол урамнары бел?н таныштык.
Икенче к?нне безне машина бел?н гимназияг? килеп алдылар. Конференция бик бик ?йб?т ?тте; эчт?лекле ??м мавыктыргыч булды. Башта концерт карадык.Татарча т?рле ?ырлар, матур шигырьл?р ты?ладык, ? татар биюл?рен карап - х?йран калдык. Ш???р гимназиясе булуына карамастан, укучылары да, укытучылары да саф татарча с?йл?ш?л?р. Туган телл?рен бик яхшы бел?л?р, кадерлил?р дип уйлыйм. Аннары конференцияд? катнашучыларга с?ламл?? с?зл?ре ?йттел?р: ТР Зеленодол муниципаль районы башкарма комитеты  ?ит?кчесе урынбасары - м?гариф идар?се начальнигы Афанасьева Р?ис? В?ли кызы, балет биючесе, с?хн? ветераны Айдарская ?лфия Газиз кызы(композитор Сара Садыйковнаны? кызы), шагыйр?л?р Шарифуллина Эльмира М?х?мм?т кызы, Шарапова Йолдыз ?дип кызы ??м ?хм?т?анова Сания Юныс кызы, татар драматургы, артист Сафиуллин Юныс Габдулла улы, т?рле газета м?х?ррирл?ре.
Конференцияд? Чуваш ??м Мордовия республикаларыннан, Саратов ??м Ульяновск ?лк?л?ренн?н, Татарстанны? т?рле ш???р ??м район м?кт?л?ренн?н 73 укучы алты секцияд? чыгыш ясады. “Без бу якта туган” секциясенд? Каримова Мехрибон  “Безне? якташ – Советлар Союзы Герое” (Баляев Асым Айзятулла улы турында) ф?нни-эзл?н? эшен яклады. Жюрилар н?ти??л?рне игълан итк?нд?, дулкынланасы?, ?мма укучы?ны? фамилиясен ишетк?ч, башы? к?кк? тия инде. И шатланасы?... ? беренче урынны алгач, б?тенл?й очасы?, аяклары? ?ирг? тими... Татарстанда,  авыл м?кт?бе укучысы ?чен, беренче урын яулау - бик югары б?я, минемч?. Укытучы буларак, эшебез у?ышлы булды дип уйлыйсы?. Тагын да тырышып эшлисе кил?. Укучыма конференция бик ошады, кил?се елга ф?нни-эзл?н? эшен? тема да уйлады, ?йг? ?итк?ч ук, ш?гыльл?н? башлармын, диде ул. Кил?се елга, Алла боерса, тагын катнашырбыз. Бу чараны оештыручыларга зур р?хм?т.
Татарстанда булып та ничек Казанны к?рмич? кит?рг? була!? Автобус бел?н Казанга бардык. И? беренчед?н, Кремльга юл тоттык. Кул Ш?риф м?чете янында басып тордык, С?ембик? манарасына озак карадык. Укучым Мехрибон: “Д?рест? Казан турында ты?лаганда, презентациял?р караганда, С?ембик? манарасыны? шундый м??аб?т ик?нен к?залламыйсы?, ? Кол Ш?риф м?четене? г?з?ллеген янында булгач кына сиз?рг? була”, - дип, ?зене? хисл?ре бел?н уртаклашты. Метрога т?шеп, электричкага утырып Бауман урамына ?иттек. ?йтерсе?, картина галереясен? эл?ктек, р?семн?рг? караган шикелле, ике як биналарына сокланып карап барасы?.
?йе, б?ек Казан, д?ртле Казан... Казан турында шагыйрьл?ребез ?з хисл?рен шигъри юлларга салып м??гел?штерг?н.  Укучыларыбызны Казанга илтеп, татар телене? б?ек тел ик?нлеген а?латыр идем. Татар теленд? язылган т?рле язмаларны укытасы кил?. Татар теле, Россия телл?ре арасында, икенче урында ик?нлеген т?шендер?се иде. Ярый ?ле, татар телен яратучыларны, “биш”лег? укучыларны, Казанга илт? алабыз, шу?а да шатбыз. Казанга баруыбыз ?чен м?кт?п директорына, Надия Харис кызы Заликовага р?хм?тебезне белдер?без. Шулай ук Мехрибонны? ата-анасына р?хм?темне ?йт?м.

Равза Юмаева