Мордовия районнарында бер матур традиция яшәп килә. Олы яшьтәге юбилярларны котлау. «Юлдаш» газетасы битләрендә дә юбилярларны котларга теләк белдерүчеләр байтак; укып киләсез. Бүген Дубенка районы Ломат авылында гомер итүче тыл хезмәткәре Зәйнәб Исхак кызы Алмаева турында сүзебез. Аңа әле генә 90 яшь тулды. Шатландыра: аңа туксанны бирмәссең әле.
Зәйнәб Исхак кызы Алмаева Дубенка районы Ломат авылында колхозчы Исхак Хайрулла улы белән Мәликә Сафиулла кызы гаиләсендә туа. Туган як табигатен яратып, кешеләрен үз итеп үскән кызга авыл тормышы бетмәс мәшәкатьләре белән кечкенәдән үк таныш.

Статистика мәгълүмат-ларына караганда, янгын очракларының күпчелеге торак һәм производство секторларында була. Төп бәла - гражданнарның, бигрәк тә эчкечеләрнең, ут белән саксыз куллануы, электр җиһазлары һәм көнкүреш приборлары белән файдаланганда янгын хәвефсезлеге кагыйдәләрен бозу.
Яз җитү белән иске үлән, тирә-якны җыештырганнан соң барлыкка килгән чүпне яндыру гадәткә кергән. «Кызыл әтәч» куркыныч җитезлек белән бина стеналары буйлап үрмәләгән минутларда кешеләр «01» санлы телефонга шалтырата. Мордовиянең әле бер почмагында, әле икенчесендә янгын чыкканы турында хәбәрләрне янгын сүндерүчеләр ишеттереп тора. Тарих битләренә күз салыйк.

На сайте участников Великой Отечественной войны, призванных из Мордовии, содержатся только краткие сведения о них. Героический подвиг многих остается никому неизвестным. Одним из таких героев является мой отец Ямбушев Джамалетдин Камалетдинович, родившийся 5 декабря 1906 года в селе Кривозерье Лямбирского района МАССР.

Активист

Он родился в бедной семье рабочего. Мать была домохозяйкой, занималась домашними делами и воспитанием детей. Отец работал в разное время рабочим на железнодорожных путях на станции 46-разъезд и на одном из заводов г. Саранска. Жизнь бедняков в России всегда была очень трудной, а в начале двадцатого века особенно тяжелой. В надежде на улучшение своего материального положения семья переехала на Украину, в Донецкую область. Мой дед устроился на работу шахтером в Донбассе.

8 гасыр урталарыннан безнең көннәргә кадәр татар хатын-кызларының бизәнү әйберләре сакланган. Нигездә алар алтын-көмештән, бакырдан, бронзадан ясалган.
- Татар халыкының борынгы милли киеме - чын мәгънәсендә халыкның күңел көзгесе. «Татарда бар кием, - ди үзенең хезмәтендә мәгърифәтче Каюм Насыйри, - күлмәк, штан, камзул, казаки, җилән, чапан, чикмән, кыска тун, кәвеш, башмак, бүрек, такыя, кәләпүш», - һәм үз мәкаләсенең азагында урта хәлле бер татар «нечкәбилен» нәфис гүзәл киемнәргә киендереп карау могҗизасын башкара. Нәкъ менә хатын-кыз татар милли киемендә төрле сәнгать казанышлары уйнап тора да инде: монда көмеш-челтәр хәситәләр, беләзек-алкалар, муенсалар, укалы калфак һәм каюлы итек, - дип татар әдәбияты дәресләрендә сөйләп китә Сания Спартак кызы Саляева, Рузаевка районы Татар Пешлә авылы укытучысы.

Умяр Халиков из села Черемишево Лямбирского района проводил на фронт пятерых сыновей. Четверо из них не вернулись в отцовский дом. Совсем юный Юнус пал в Сталинградской битве, Саит, которому не исполнилось и двадцати пяти лет, погиб во время атаки на вражеские укрепления, Асыму не было еще и двадцати трех лет, когда он пал на поле боя, старший из сыновей, сорокалетний Кязым, погиб в битве за Смоленск. Лишь пятому сыну Зяки посчастливилось уцелеть в этой кровавой бойне.

Почувствовать себя героем книги: преодолеть все испытания, встретить настоящих друзей и заслужить талантом и усердием победу. Для 255 ребят со всех уголков России любимые книги стали счастливыми билетами в «Артек». В мае в легендарном детском лагере собираются победители региональных туров самого масштабного детского литературного конкурса в нашей стране «Живая классика», который осуществляется с использованием гранта Президента Российской Федерации на развитие гражданского общества, предоставленного Фондом президентских грантов.

Уважаемые соотечественники! Дорогие ветераны, участники Великой Отечественной войны, труженики тыла! Сердечно поздравляю вас с всенародным праздником Великой Победы!
В нашей стране 9 мая был и остается священным днем для людей всех поколений. 73 года назад закончилась самая кровопролитная война, в которой наш народ отстоял свободу и независимость Отечества, спас мир от фашизма. День Победы – символ нашей национальной гордости и несокрушимого единства, стойкости и мужества, героизма и безграничной любви к Родине.
Среди доблестных защитников Отечества были 246 тысяч наших земляков, которые в боях на всех фронтах снискали себе славу бесстрашных воинов. Свыше 110 тысяч уроженцев Мордовии награждены боевыми орденами и медалями, 124 – удостоены высшей награды – звания Героя Советского Союза, 26 – полные кавалеры ордена Славы. Мы храним в сердцах не только мужество, героизм, отвагу воинов и тружеников тыла, но и горечь утрат военного лихолетья. Более 130 тысяч уроженцев Мордовии не вернулись домой с полей сражений.

Хөрмәтле ветераннар, кадерле фронтовиклар һәм тыл хезмәтчәннәре!

9 май - Халкыбыз өчен иң шатлыклы, ләкин шул ук вакытта иң моңсу бәйрәмнәрнең берсе. Зур корбаннар, күз яшьләре белән яуланган Бөек Җиңүгә быел 73 ел, әмма сугыш дәһшәтләренең эзләре халкыбыз күңелендә мәңге төзәлмәслек тирән яралар булып бүген дә яши. Бу Җиңүнең ничек
яулануы турында онытырга безнең хакыбыз юк. Ватаныбызның батыр кызуллары үз гомерләрен аямыйча, кан-яшь түгеп якты киләчәгебезгә тыныч юл
салдылар. Хәзер инде сугыш һәм тыл ветераннарының сафлары елдан- ел сирәгәя.
Хөрмәтле ветераннар. Йөрәкләребездә сезгә булган эчкерсез рәхмәт сүзләре беркайчан да бетмәячәк. Көл һәм җимереклекләр арасыннан Ватаныбызны бөртекләп аякка бастырган кешеләрнең батырлыгы алдында һәрвакыт баш иябез.
Сезгә чын күңелдән ныклы сәламәтлек, озын бәхетле тормыш телибез. Көннәребез имин, дөньяларыбыз тыныч булсын. Каһарманнар даны мәңгелек!

Ихтирам белән, Татарстан Республикасы Премьер-министры урынбасары, Бөтендөнья татар конгрессы Милли Шура рәисе

В.Г.Шәйхразиев

27 апреля в Большом зале Дома Республики состоялось торжественное чествование победителей республиканских конкурсов по итогам 2017 года, приуроченных к празднику Дня Весны и труда.
От имени Главы Мордовии Владимира Волкова участников встречи приветствовал и награждал Председатель Правительства РМ Владимир Сушков.
По словам В.Ф.Сушкова, высокие награды являются подтверждением высокого общественного признания достижений в труде специалистов, патриотов своего дела, подлинных героев нашего времени. «Благодаря вашему весомому вкладу, эффективной работе ваших коллег, Мордовия встречает Первомай с достойными показателями социально-экономического развития. По итогам прошлого года индекс промышленного производства превысил 110%, что является лучшим результатом в Приволжском федеральном округе и один из лучших показателей в России», - отметил Владимир Сушков.

27 апреля в Саранске в рамках чествования передовиков производства Председатель Правительства РМ В.Ф.Сушков вручил Государственную премию Республики Мордовия Тангалычеву Камилю Абидулловичу – главному редактору газеты «Юлдаш», Народному поэту Мордовии. Он награжден, как отмечено в Указе Главы РМ, за большой личный вклад в развитие художественной литературы.
Камиль Тангалычев – автор пятнадцати изданных книг стихов и публицистики, победитель Всероссийского журналистского конкурса «Золотой Гонг». Родился и вырос в татарском селе Акчеево Ельниковского района.
Произведения Камиля Тангалычева публиковались в различных литературных журналах и в газете «Литературная Россия», были включены в антологию «Поэзия третьего тысячелетия», выпущенную в Москве.