Россия т?б?кл?ренд? татар телен ?стер? авыр. Татар телене? язмышы Россияне? т?б?кл?ренд? гомер ит?че милл?тт?шл?ребезне  бу м?сь?л? борчый. Ш???рд? яш?г?н татарларыбыз, катнаш никахлылардан башкаларыны? к?бесе, гаил?д? туган ана теленд? аралашу урынына рус теленд? аралашалар. ?ле бу мода авылларда да байтак. Кызганычка каршы, андый проблема ??рбер т?б?кт? диярлек бар. Гомум?н алганда, авылларда гомер ит?че халык татар телен ?стер?г?, балаларын ?з туган телл?ренд? т?рбиял??г? аеруча зур игътибар бир?М?гариф, м?д?ният, м?гъл?мат системасы, икътисад, спорт — болар барысы да милли ?сеш ?чен кир?кле н?рс?л?р. Л?кин и? актуаль, кискен проблема – милли ?за? (самосознание), татарларны? этник ?збилгел?н?е. Глобализация т?эсиренд? еш кына яшьл?ребез ана телд?н, милл?тт?н читл?ш? башлый. Милли ?збилгел?н?, милл?тт?н чи ген?, ата-бабалар рухи мирасыннан ваз кич? татарларны? санына ??м гомуми ?сешен? к?чле т?эсир ясый. ? бу манкортлашу к?ренеше д??л?тк? ??м ??мгыятьк? кир?кми. Мордовия ?ит?кчел?ре милли с?яс?тк? зур игътибар бир?, телл?рне ?стер? ?чен т?рле чаралар ?тк?р?. Милл?тне тарих, м?д?ният ??м тел берл?штер?, дибез. Н?къ мен? алар милли ?за?ны т?рбияли д? инде. ?мма ?сешне? т?п билгел?рен? игътибар итк?нд?, хикм?тле н?рс?л?р табыла. Ме? еллык Саранск ш???ренд? яш?г?н кайбер гаил?л?рд? татар теле кулланылмый. Ни га??п, кайбер якташлар, шул ис?пт?н татарлар, татар телен ?йр?т?г? каршы чыккан очраклар да бар. Чынлыкта ис?, татар телен ?йр?н? рус телен бел?г? комачауламый, киресенч?, телл?рне бел? ш?хесне ?стер? ??м баета. Шу?а к?р? туган телне? безг? ни ?чен кир?к булуын ачык итеп а?лата бел? кир?к. Безне? к?чле д??л?тл?ребез булган, юлбашычыларыбыз ??м м?гъриф?тчел?ребез д?ньяга танылган, татар авылларыннан чыккан к?п ?ит?кчел?ребез, галимн?ребез бар. Милли ?за? т?рбиял??че чараларны? роле к?ренерг? тиеш. Б?ген республикада, татар м?кт?пл?ренд?, сыйныфларда, м?д?ният ?з?кл?ренд?, ?зэшч?н с?нгать коллективларында алып барылган чаралар – болар барысы да милли ?за? булдыруга ярд?м ит?. Кайбер гаил?л?рд? барыбер рус теленд? аралашалар. М?с?л?н, Торбеево районы Татар Юн? т?п м?кт?бе директоры Агишева Т?нзил? ?хм?т кызы бел?н аралашканда, к?нк?решт?, и?тимагый тормышта милли ?за? т?рбиял?? чараларыны? системасы булырга тиеш, ди ул. К?пме ген? тырышып эшл?с?к т?, туган телд? т?рле чаралар ?тк?рс?к т?, татар теле олимпиадаларында, республикада ?тк?релг?н конкурсларда призерлар булсак та, гаил?л?ребезне? кайберл?ренд? ?ти-?нил?ре балалары бел?н рус теленд? аралашалар. С?б?бен сораштыргач, “...я, балабыз русча с?йл?г?ч, без д? русча аралашабыз», дил?р дип ?йтте.
Бу проблеманы х?л ит? шактый кыен. Аларга балаларын туган телл?ренд? аралашырга ?йр?т?не? ни д?р???д? м??им булуын а?лату кир?к дип уйлыйм. Бу шулай ук бер д? ?и?елл?рд?н булмаячак. Татарларны? гореф-гад?тен, халык и?атын, авыл, ш???р м?д?ниятын гам?лг? кую т??риб?сен к?рс?т? д? у?ыш алып килер. «Тел - халыкны? акылын, гореф-гад?тен, д?ньяга карашын, ф?лс?ф?сен, тарихын, кыскасы, б?тен к??ел байлыгын ме? еллар буена ?зен? се?дер? килеп, безне? заманнарга ?иткерг?н чиксез кадерле х?зин?», - дип язган Гом?р Б?широв. ? без х?зин?безне сакларга, аны кадерл?рг? тиешбез.

Наил? Насырова